İstimlak Bedeli Neye Göre Hesaplanır?

Türkiye Cumhuriyeti Devleti tarafınca kamu hizmeti amacı ile imar yapılacağı durumlarda istimlak yapılır. Metro, çocuk parkı, oto yol ve alt-üst geçitler, hastane, gibi yapıların yapımlarından önce yapıların inşa edileceği alan için devletimiz tarafınca istimlak (kamulaştırma) kararı verilir.

İstimlak kararı alındığı zaman yasalar da belirtildiği çerçeve de taşınmazın değeri hesaplanır ve bu bedel nakit ve peşin olarak şartsız ödenir. Kamulaştırma kararı alabilmek için en az 3 kişiden oluşan bir tespit komisyonu kurulur. İstimlak bedelinin ne kadarlık bir tutar olacağını ise bu komisyon yapacağı araştırmalar ve bu tespit ile karar verir. İstimlak bedelini belirleyecek tespit komisyonu, kamulaştırılacak taşınmazın vergi kaydını inceler, yahut çevredeki mülkiyet değeri hakkında araştırma yaparak, değeri tespit eder. Alınan karar, istimlak işlemlerini gerçekleştirmek amacı ile uzlaşma komisyonuna ulaştırılır ve istimlak edilecek taşınmazın sahibi pazarlık için davet edilir.

Pazarlıklar sonucu teklif edilen bedel beğenilmez ve çok düşük gelir ise taşınmazın sahibi konuyu mahkemeye taşıyabilir. Başvuru sonucu mahkeme değer tespiti ile ilgili konuyu bilirkişiye verebilmekte ve bilirkişinin değerlendirme aşamasında göz önünde tutacağı hususları da kanun açıkça belirleyebilmektedir. Kanuna göre değerlendirme aşamasında istimlak bedeli hesaplamasında aşağıdaki hususlar göz önüne bulundurulmaktadır.

Bilirkişi, istimlak edilecek taşınmaz mal veya kaynağın olduğu alana mahkeme heyeti eşliğinde birlikte giderek, ilgili kişileri de dinledikten sonra taşınmaz mal veya kaynağın aşağıda yer alan durumlarını değerlendirir.

İSTİMLAK BEDELİ NEYE GÖRE, NASIL HESAPLANIR?

1. Taşınmazın cins ve nev’ini,
2. Yüz ölçümünü,
3. Kıymetini etkileyebilecek, bütün nitelik ve unsurların ve her unsurun ayrı ayrı değerini,
4. Vergi beyanını,
5. İstimlak tarihindeki resmi makamlar tarafından yapılan kıymet takdirlerini,
6. Arazide, taşınmaz mal veya kaynağın mevkii ve şartlarına göre, olduğu gibi kullanılması halinde sağlayacağı net getirisini,
7. Arsalarda, istimlak gününden öncesinde özel amacı olmayan emsal satışlara bakarak satış değerini,
8. Yapılarda, resmi birim fiyatı, yapı maliyet hesapları ve yıpranma payını,
9. İstimlak bedelinin belirlenmesinde etkili olan objektif ölçüleri, esas tutarak oluşturacakları raporda bütün bu etkenlerin cevaplarını ayrı ayrı belirtmek sureti ile ve ilgililerin beyanını da göz önüne alınarak gerekçeli bir değerlendirme raporuna dayalı olarak taşınmaz mal veya kaynağın istimlak değerini tespit ederler.

4650 Sayılı Kanun ile 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu’nda kamulaştırma bedeli hesaplama hususu da ele alınmıştır. Sulama ve turizm gibi büyük çaplı projelerde kamulaştırma bedelinin en az 6’ta 1’i peşin olmak şartı ile geri kalan kısım devletin ödediği en yüksek faizden 5 yıllık bir ödeme planıyla ödenebilmektedir.

Konuyla benzer içerikli olarak aşağıdaki yazılarımız da ilginizi çekebilir:

• Ev Satışında Tapu Masrafları
• 2B Arazi Nedir, 2B Arazilerinin Satışı
• Arsa alırken nelere dikkat edilmeli ?