Yıl Sonu Kira Artışı Ne Kadar Olacak?

KİRA ARTIŞINDA TAVAN UYGULAMASI

Kira, mülk sahipleri için önemli bir gelir kaynağı olması kadar hem vatandaş için hem de esnaf ve işletmeler için önemli giderlerden. Yıl sonu itibariyle Kasım ve Aralık ayları kira sözleşmelerinin yoğun şekilde yenilendiği aylar. Her yıl yenilenen kiranın ne kadar artacağı ise son dönemlerde mülk sahibi ve kiracı arasında iyice tartışma konusu haline gelmiş durumda. Kira artışı için yasal bir sınırlama var ve bu sınır 1 Temmuz 2012’de çıkan yeni Borçlar Kanunu ile belirlenmiş durumda. Buna göre mülk sahibi kirayı en fazla tüketici fiyat endeksi  (tüfe) veya üretici fiyat endeksi (üfe) oranı kadar artırmak zorunda.

ÜFE BAZ ALINIYOR

Yasa gereği mülk sahibi ile kiracı anlaşsa da zam bu sınırı aşamaz (12 Aylık ÜFE ortalaması). Borçlar Kanunu’nun 344’üncü maddesinde konut için kira artışının, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı Üretici Fiyat Endeksi’ne (ÜFE) göre yapılacağı belirtiliyor. ÜFE, her ay açıklanan enflasyonla karıştırılmamalı. En çok yanlış bu konuda yapılıyor. ‘ÜFE ve TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) ortalaması alınacak’ diyen de konuyu yanlış biliyor demektir.

KİRA ARTIŞI İÇİN 12 AYLIK ORTALAMA BAZ ALINACAK

Üretici Fiyat Endeksi’de (ÜFE) aylık veya yıllık orana değil, 12 aylık ortalamaya bakılacak. Bu rakam TÜİK tarafından Kasım ayı başında yüzde 23.73 olarak açıklandı. Bir önceki ay bu oran yüzde 21.36’ydı. Sözleşmesi bu ay bitecek olan kiracılar kiralarını yüzde 23.73 olarak yenileyecek. Örneğin bin liralık kira 1237 lira olacak. Yıllıkta ek maliyet 2848 lira. Bu yüzde 23.73 kira artışı için uygulanabilecek en yüksek artış ayı zamanda. Yani mülk sahibi ve kiracı daha düşük bedele de anlaşabilir. Ama daha yüksek artış için yargı yolu açık. Bu konuda Yargıtay’ın emsal kararları mevcut.

KİRA ARTIŞI İÇİN YENİ DÜZENLEME GELİYOR

Yeni Ekonomi Programı’nda (YEP), kira artışının ÜFE yerine TÜFE’ye endeksleneceği yer almıştı. 12 aylık ortalama TÜFE’ye göre kira artışı uygulaması başlamış olsaydı kira artışı en çok yüzde 14.90 olabilecekti. Bu durumda yılda 1059 lira kiracının cebinde kalacaktı. Öte yandan borçlar Kanunu’ndaki kira artış maddesinin uygulanması işyerleri için 2020 yılında yürürlüğe girecek.