Türk Halkı Kazancını Eve Yatırıyor!

Yapılan araştırmalara göre Türk halkı yaptığı harcamaların neredeyse üçte ikisini konut ve kira için yapıyor. Yani kazancımızı yarıdan fazlasını barınmaya harcıyoruz

İLK HEDEF EV SAHİBİ OLMA

Türk halkı için vazgeçilmez hedeflerden biride ev sahibi olmaktır. Neredeyse hepimiz, bir işe başlar başlamaz ev almaya dönük araştırmalar içine gireriz veya ailemizin yönlendirmesiyle kendimizi bu amaç için çalışır halde buluruz. İşte ilk hedef olan ev sahibi olma fikri şimdilerde eskiye göre daha da zorlaşmış durumda. Gerek konut fiyatlarının çok yüksek olması gerekse konut kredilerindeki yüksek faizler bu hedef önündeki en büyük engel. Bu konuyla ilgili yapılan araştırmalarda gösteriyor ki kişiler kazancının yarıdan fazlasını satın aldığı evin borcunu ödemek için veya kirasını ödemek için harcıyor. İşte yapılan araştırmadan çarpıcı detaylar;

EN YOKSUL KESİM BARINMA VE YEMEK İÇİN TÜM KAZANCINI HARCIYOR

Önce yüzde 10’luk gelir gruplarına göre oluşturulan harcama dağılımına bakalım; en yoksul yüzde 10 barınmak ve doymak, yani konut ve kira ile gıda harcaması için çalışıyor. En zengin yüzde 10’luk grubun harcamasında ise ilk sırayı ulaştırma alıyor. Gelir arttıkça haneler daha çok seyahat ediyor, daha çok otomobil alıyor, onun bakım ve onarımına kaynak ayırıyor.

En yoksul yüzde 10 toplam tüketim harcamasının ancak yüzde 3.8’ini yapabiliyor. En zengin yüzde 10 ise tüketim harcamasının yüzde 22.7’sini gerçekleştiriyor. En zengin yüzde 10’un tüketim harcamasından aldığı yüzde 22.7’lik pay, en yoksul yüzde 40’ın aldığı paya eşit.

KAZANCIN ÜÇTE İKİSİ BARINMA İÇİN

TÜİK verilerine göre, Türk halkı harcamasının neredeyse üçte ikisini konut ve kira (yüzde 24), gıda ve alkolsüz içecekler (yüzde 20) ve ulaştırma (yüzde 19) için yapıyor. Konut ve kira için yapılan harcama tüm haneler için dörtte bir düzeyinde ama bu oran düşük gelirli hanelerde çok daha yüksek. Hatta ortalamanın dörtte bir düzeyinde kalmasını en zengin yüzde 30’luk grubun konut ve kira harcamalarına az pay ayırıyor olması sağlıyor.

Konut ve kira harcamasının payı, en yoksul ilk iki yüzde 10’luk grupta yüzde 32 ve yüzde 31 düzeyinde. Bir başka ifadeyle nüfusun en yoksul yüzde 20’lik kesimi harcamasının neredeyse üçte birini konut ve kiraya ayırmak durumunda. Gıda ve alkolsüz içeceklere dönük harcamada da benzer bir eğilim var. Tüm hanelerin harcamasında gıdanın payı yüzde 19.7; ancak ilk ve ikinci yüzde 10’luk grupta gıdanın payı yüzde 29 ve 28 düzeyinde.

GELİR ARTINCA HARCAMA KALEMLERİ DE DEĞİŞİYOR

Yoksul parasını barınmaya ve doymaya harcıyor. En yoksul yüzde 10 harcamasının yüzde 62’sini konut ve kira ile gıda için yapmak durumunda. Oysa en zengin yüzde 10’da bu harcama kalemlerinin payı yüzde 32 ile neredeyse yarıya düşüyor. Haneler zenginleştikçe tüketim harcamalarını başka alanlara kaydırıyorlar. Hanelerin en zengin yüzde 10’luk kesimi harcamasının yüzde 26’sını ulaştırma için yapıyor. Ulaştırmanın kapsamına otomobil başta olmak üzere taşıt alımının, bunların gerektirdiği masrafların ve seyahat harcamalarının girdiğini belirtelim.

EĞİTİME PARA AYIRAMIYORUZ

TÜİK’in hane halkı harcamalarının dağılımına ilişkin veride en dikkat çeken yönlerden biri kuşkusuz eğitime hangi gelir grubundakilerin ne kadar pay ayırdıkları ya da ayırabildikleri; tüm haneler bazında eğitim hizmetlerine yapılan harcama toplamda yalnızca yüzde 2.3 pay alıyor.

Eğitim için en çok para harcayan grup tahmin edileceği en zengin yüzde 10. Eğitime yapılan her 100 liralık harcamanın 49 lirasını en zengin yüzde 10’luk grup gerçekleştiriyor. Kalan yüzde 90’ını payı ise yüzde 51. Çarpıcı bir oran daha; eğitim harcamasının yüzde 75’ini en zengin yüzde 30’luk kesim yapıyor, harcamanın yüzde 25’ini ise kalan yüzde 70 gerçekleştiriyor.