Fahiş Kira Artışına Nasıl İtiraz Edilir?

Son zamanlarda ev sahipleri kiralara enflasyon oranında değil daha yüksek oranda zam yapmak için kiracılarının kapılarını çalmaya başladı. Bazı ev sahipleri kiracılarından ya teklif ettikleri zam oranını kabul etmelerini ya da evden çıkmalarını istiyor. Peki böyle bir durumla karşılaşan kiracı ne yapmalı?

Borçlar Kanunu’nda yapılan değişiklikle artık kira zamları Tüketici Fiyat Endeksi’ndeki (TÜFE) artış oranından fazla olamıyor.

Ev sahibiniz kiraya  yüzde 20 zam yaptı oysa o ay TÜFE’deki artış yüzde 11’se kiraya yapılan zam oranı hukuka aykırıdır. Kiraya bu oranın altında zam yapabilir fakat bu rakamın üstüne çıkamaz. Bu yasaya göre taraflar arasında yapılan kira sözleşmeleri de TÜFE’yi aşmamak şartıyla geçerli.

Kiracı ev sahibi tarafından yasalarda olan orandan daha fazla bir zam yapmaya zorlanırsa, kiranın tespiti davası açabilir.

Kiracı bu davayı her zaman açabilir. Mahkemece belirlenecek yeni kira bedeli kiracıyı bağlayacağı için yeni dönemin başlayacağı tarihin en geç 30 gün öncesinde dava açmak kiracının yararına olacaktır.

Dikkat etmeniz gereken bir diğer nokta ise ev sahiplerinin kira dönemi bitmeden size yeni ve zamlı bir sözleşme imzalatmaya çalışması, bu kesinlikle hukuka aykırı, Sulh Hukuk Mahkesi’ne dava açarak itiraz edebilirsiniz.

Pandemi döneminde konut kira artışına ilişkin hükmün askıya alınması ve kira ödenmemesi mümkün mü?

Hayır mümkün olmaz. Salgın sürecinde kiranın ödenmemesi, yıl veya dönem sonunda kirada artış yapılamayacağı konusunda mevzuatımızda bir hüküm bulunmuyor. Salgın nedeniyle kira borcu da silinmemektedir.

Pandemi sadece tahliye ve fesih sebebi olmayacaktır. Kira dönemi bu salgın sürecinde sona ermiş ve yasal olarak zam yapılma zamanı gelmişse kiracı artışı kabul etmeyebilir ve “uyarlama davası” açabilir.

Bunun için şu yol izlenebilir. Kiracı  salgın nedeniyle zor duruma düştüyse önce anlaşma yoluna (dostane yol) gidilir.

Anlaşma sağlanmazsa, ev sahibine yani kiralayana “ihtar” çekilmeli daha sonra “uyarlama davası” açılmalıdır.

Kira sözleşmesini askıya almak isteyen, Borçlar Kanunu’nun genel hükümlerine göre salgının mücbir sebep olduğu gerekçesiyle kira uyarlama davası açabilir.

Kirayı hiç ödemeyecek durumda iseler, tazminatsız fesih yoluna başvurulabilir. Böyle bir durumda tazminat ödemeden kiraladıkları evi boşaltabilirler.